Pabucu Dama Atılmak Deyiminin Anlamı ve Hikayesi

Pabucu dama atılmak deyimi ne demek? Pabucu dama atılmak deyiminin anlamı, açıklaması ve ortaya çıkış hikayesi.

Pabucu Dama Atılmak Anlamı

Pabucu dama atılmak deyiminin anlamı: Bir sebepten dolayı değerinin azalması yada önemini tamamen yitirmek.

Önceden değer verildiği kadar değer verilmemesi veyahut kıymetinin tamamen kaybedilmesi anlamında kullanılır.

Pabucu Dama Atılmak Hikayesi

Esnaflar için utanç kavramı olan ve gündelik hayatta çokça kullanılan pabucu dama atılmak deyiminin hikayesi kısaca şöyledir;

Osmanlı dönemi zamanında esnaf teşkilatı, Ahilik geleneği adında her meslek grubu kendi içini denetleme, kanun belirleme ve esnafları yönetme gibi görevleri barındırırdı. Esnaf ile kethüda arasında yiğitbaşı adında bilgin kişi olan bir esnaf yer alırdı. Mesleğine göre sanatında herhangi bir yanlış veya hile yapan biri olursa, yiğit başı bunu fark ederek kethüdaya bildirirdi.

Herkes gereken mesleki ahlak ilkeleri ile çalışırken, o dönemde hile uzak bir kavramdı. Bireylerin her türlü şikayetlerine açık olan ayakkabı sektörü için, eskimiş ayakkabıların üretimden mi yoksa imalattan dolayı bir hata olması, meslek grupları arasında en çok tartışılan konulardan biri olmuştur. Bu tartışmalar çoğalırken kethüda gelir, yiğitbaşını çağırarak denetim yapardı. İmalat hatasında, ayakkabı ustası kethüda tarafından çağılır, yiğitbaşı ve diğer meslek grupları önünde uyarılırdı, satışa sunduğu ürünün parası alıcıya geri verilirdi. Şikayet konusunda ise, ayakkabı kullanılmamak üzere dama atılırdı.

Esnaflar için en büyük utanç kaynağı ayakkabıların dama atılıp kaldırılmasıydı. Dama atılan ayakkabı satıcısının mesleği zedelenir ve müşterisi yok olurdu. Hangi meslek grubu olursa olsun, pabucu dama atılmak ne zaman kullanılırsa o meslek grubu için para kazanmak oldukça zor bir iş olurdu. Bu geleneğin Ahi Evran’dan kalma olduğuna, o zamanlarda hatalı ürün satan esnafın Ahi Evran tarafından pabucunun dama atıldığına ve pabucunun çıkarılıp ayaklarının çıplak kalmasına sebep olduğuna da inanılmaktadır.

Pabucu Dama Atılmak ile İlgili Örnek Cümleler

• Kardeşi doğunca herkes onunla ilgilenmeye başladı, dolayısıyla onunda pabucu dama atılmış oldu.
• Askerden geldiğinde pabucu çoktan dama atılmıştı.
• Makineleşme ile beraber emekçi işçilerinde pabucu dama atılmış oldu.
• Pabucu dama atılınca kendini çok değersiz, önemsiz ve mutsuz hissetmeye başladı.
• Babam yeni bir araba alınca her gün okula onunla gittiğimiz karakaçanın pabucu dama atıldı.