Marie Curie Kimdir? Hayatı ve Buluşları

Marie Curie kimdir? Marie Curie’nin hayatı, eğitimi, yaptığı çalışmalar, buluşları, ödülleri, 1. dünya savaşındaki yeri.

Marie Curie Hayatı Kısaca

1867 yılının Kasım ayında Polonya’nın Varşova kentinde dünyaya gelen ve Marie Curie (mari kuri) olarak bilinen Manya Salomea Sklodowska, yıllar sonra birçok bilim adamının arasından sıyrılarak iki farklı alanda ilk kez Nobel Ödülü alan kadın bilim insanı olmuştur.

Marie Curie’ nin babası olan Wladislaw Sklodowski, Varşova Lisesi’ nin fizik ve matematik öğretmeniydi. Annesi olan Bronislawa ise yatılı kız yurdu müdürüydü. Bu sebeple aile yurtta ikamet ediyordu. Marie Curie’ nin kendinden başka üç kız kardeşi ve bir erkek kardeşi daha vardı. Marie kardeşlerin en küçüğüydü. Kardeşlerinden Sofia 1876 yılında, annesi Bronislawa ise 1878 yılında tüberkülozdan dolayı hayatını kaybetti. Annesinin ölümüyle birlikte Marie derin bir depresyonun içine girdi fakat bu depresyon süreci onu hayatı boyunca hiçbir zaman etkisi altına alamadı.

Eğitim Hayatı

Anneleri ve babaları kız çocuklarının okumalarına hiçbir zaman karşı çıkmamış ve onları teşvik etmişlerdir.

Bilim tarihine muazzam zekasıyla dokunuş yapmış güçlü bir karaktere sahip olan Marie, henüz küçük bir çocukken bile zekasıyla herkesi kendine hayran bırakmayı başarıyordu. 1882 yılında 15 yaşındayken liseden sınıf birinciliği ile mezun oldu. Marie Curie, liseden mezun olur olmaz Polonya’da ki Varşova Üniversitesi’nde eğitim almak istedi. Fakat o dönemde Çar yönetiminde olan Polonya’ da kadınların okuması ve herhangi bir eğitim görmesi yasaktı.

Kadınların eğitim alabilmesi için yurt dışına gitmeleri gerekiyordu. Bu nedenle Marie para biriktirene kadar eğitimlerinden geri kalmamak için birkaç Polonyalının yönetiminde olan gece okuluna gizlice gitmeye başladı. Bu okula “Süzülen Üniversite” deniliyordu. Çarlara yakalanmamak adına ders verilen mekanlar her gece değiştiriliyordu. Marie öncelikle kardeşi Bronya’ ya, Sorbonne’ da tıp eğitimi alabilmesi için yardım etti. Daha sonra kendi için para biriktirerek 1891 yılının Kasım ayında Paris’e gitti. Paris’e tam anlamıyla yerleşmeden önce, ismini daha çok Fransız olabilmesi için Manya’dan Marie’ye çevirdi. Fransa, Polonya’dan gelen öğrenciler için “Alexandrovitch Bursu” veriyordu. Çalışkan ve yetenekli bir öğrenci olmasından dolayı Marie bu bursu da kazandı. Fizik ve matematik bilimleri hakkında eğitim gören Marie, lisansını tamamlayabilmek için istenen ödemeleri bu burs sayesinde ödedi. Hiç şüphesiz Marie Curie’ nin fizikte ve matematikte başarılı olmasının sebeplerinden biride, babası ve dedesinin de fizik, kimya ve matematik üzerine çalışmalar yapmış olmalarıdır.

 

Manya Salomea Sklodowska’dan Marie Curie’ ye Dönüşüm

Üniversitede eğitim gördüğü yıllarda Marie’ye, ders veren profesörlerden biri tarafından bir araştırma projesi verildi. Bu projenin konusu çeliğin kimyasal ve manyetik özelliklerinin incelenmesiydi.

Marie bu araştırmayı gerçekleştirebilmek için bir laboratuvara ihtiyacı olduğunu biliyordu ve öncelikle çalışabilmesi için kendine bir yer aradı. Paris Endüstriyel Fizik ve Kimya Devlet Okulu laboratuvarını Marie için açtı. Okulun yöneticisi ve aynı zamanda bir kimyager olan Pierre Curie de Marie’ye çalışmalarında yardım etti. Daha sonra iş arkadaşlıkları aşka dönüştü ve Marie 1894 tarihinde Pierre Curie ile evlenerek, Curie soyadını almış oldu.

Pierre Curie’nin Çalışmaları

Pierre Curie, manyetik alanın ve elektriği ölçebilen birçok mekanizma tasarladı. Kristalografi alanı ile ilgili çalışmalar yaptı ve kristallerin sıkıştırılarak veya mekanik baskı uygulanması sonucu elektrik üretmesine yarayan piezoelektrik etkisini buldu.

 

Marie Curie’nin Zaferi

Marie Curie, 1921 tarihinde yaptığı ilk gezide Amerika Birleşik Devleti’ni ziyaret etti. Birçok şehri gezip dolaştı. Marie Curie’ nin başarısı o dönemde herkesin dilindeydi ve o dönemin ABD Başkanı Harding Marie’nin ülkesine geldiğini öğrenince ona tüm halk adına bir hediye vermek istedi.

Hediye 1 gram radyumdu. 1 gram radyumun günümüzde ki değeri ise yaklaşık olarak 100.000 dolar.

Marie Curie’ nin I. Dünya Savaşı’ndaki Yeri

Marie Curie’ nin I. Dünya Savaşı’na olan katkısı da oldukça büyüktür. “Petites Curies” ismi verilen ve cephelere gönderilen araçların üretilmesine yardımcı olan Marie Curie, yeni icat edilen x – ışını mekanizmalarını bu araçlara monte ettirmiştir. Bu araçlar, cephedeki hastanelerde çalışan doktorların çok işine yaradı. X – ışınları sayesinde kırık kemikleri, eti yarıp vücudun içine giren şarapnel parçalarını ve mermileri tespit etmek çok kolay hale geldi.

Marie Curie Çalışmaları

• Marie Curie, ilk olarak iki tane metal parçadan birinin üzerini ince bir tabaka halinde uranyum tuzu ile kapladı. Daha sonra eşi Pierre Curie’ nin tasarlamış olduğu elektromanyetik aletler ile metal parçaların üzerinde uranyum tuzunun ürettiği ışınların gücünü ölçmeye başladı. İki metal parça arasında kalan hava ile uranyum ışınları bir araya geldiğinde ortaya hafif elektrik akımları çıkıyordu. Marie Curie bu akımları tespit etti ve çalışmalarına devam etti.
• Aynı şekilde uranyumun bileşiminde bulunan maddelerinde benzer şekilde ışınlar meydana getirdiğini keşfetti. Marie Curie, uranyumdaki bileşiklerin sıvı veya katı durumunda olduklarına bakılmadan ışınlarının gücünün her durumda da aynı kaldığını fark etti.
• Marie Curie diğer bir çalışmasında ise “Pitchblende” isminde bir cevheri denedi. Bu cevherin bünyesinde yüksek miktarda uranyum bulunuyordu. Cevherin içinden uranyum elementi çıkarılsa bile, uranyumun etkisi oldukça büyüktü ve yaydığı ışınların gücü de bu orantıda çok fazlaydı.
• Marie Curie, 1898 yılının Mart ayında yaptığı keşifleri bir bildiri makalesinde yayınladı. Radyoaktivite terimini ilk kez bu makalede kullandı.

Marie Curie Buluşları

Marie Curie çoğu bilimsel araştırmasında eşi Pierre Curie ile birlikte çalıştı. Bu çalışmalardan birinde Uranyum elementi içerisinde başka bir maddenin daha var olup olmadığını araştırdılar. Bu araştırma için tonlarca ağırlıkta milyonlarca uranyum filizi kullanmışlardır. Bu araştırma iki yıl sürmüştür ve sonuçta gerçekten de uranyumun içerisinde başka bir element daha olduğu saptanmıştır. Bizmut elementi. Fakat Bizmut’ un içinde de element olabilir düşüncesiyle ilerleyen Marie ve Pierre çifti çalışmalarına devam etmişlerdir.

Geçen zaman içinde bir element daha keşfettiler. Tam olarak 1898 yılında adına Polonyum dedikleri bu element çok güçlü yapıdaydı ve ikili için daha fazla araştırmanın kapılarını açtı.

Araştırmaların devamında Marie Curie ve Pierre Curie uzun yıllar sonra en nihayetinde 1902 yılında istedikleri sonuca ulaşabilmelerinin mutluluğunu yaşadılar. Radyum elementini keşfetmişlerdi. Bu maddeyi keşfettiklerini duyan birçok kişi elementi satın almak istedi ama ikili bu teklifleri reddetti. Çok değerli bir maddeyi keşfetmiş olmalarından dolayı Nobel Ödülü almaya hak kazandılar.

Aynı zamanda bu araştırmanın sonucu ile birlikte Marie Curie’ nin yazdığı doktora tezi 1903 yılının Haziran ayında yayınlanarak, Fransa’da ki ilk kadın doktora tezi savunucusu olmasına yardımcı oldu.

Marie Curie Aldığı Ödüller

• 1903 – Nobel Fizik Ödülü
• 1903 – İngiliz Kraliyet Birliği’nden Davy Madalyası
• 1904 – Matteuci Madalyası
• 1909 – Elliot Cresson Madalyası
• 1911 – Nobel Kimya Ödülü
• 1921 – John Scoot Madalyası
• 1921 – Willard Gibbs Madalyası
• 1921 – Benjamin Franklin Madalyası

Ölümü

Marie Curie’ nin ölüm yıl dönümü takvimlere 4 Temmuz 1934 olarak yansıdı. Yıllarca araştırmalar ve çalışmalar yürüten, doktora tezi yazan ve yaptığı buluşlar ile üst üste 2 Nobel Ödülü alan ilk kadın olan Marie Curie ölümü günümüzde hâlâ araştırma altındadır. Çalışmaları sebebiyle yüksek radyasyon sebebiyle hayatını kaybettiğini savunan birçok bilim insanı vardır. Hatta 1995 yılında bu konuya yönelik bir araştırma dahi yapılmıştır. Diğer bir yandan Marie Curie’nin ölüm sebebi aslında insanlarda çok az bir olasılık ile görülebilen aplastik anemi olduğu da söylemler arasındadır.

Marie Curie ve Pierre Curie için Paris’te, ölümlerinden sonra yapılan özel bir anıt bulunmaktadır. Bu açıdan Marie Curie, ölümünden sonra bile ayrı bir bölüme gömülen ilk kadın olmuştur.