Zekat belli bir miktar para eşiğine yüklenen ve yoksullara ödenen bir yardım görevidir. Zekat’ın toplumsal faydaları saymakla bitmez iken, İslam dininde zekat bir zorunluluktur ve İslam’ın yapısının inşa edildiği beş sütundan biridir.
Zekat, sayısız yönü ile toplumun üyeleri arasında, kolektif uyumun bireysel uyuma bağlı olduğu bir bağdır. Çünkü zekat, hem zenginler hem de yoksullar için uyumlu bir atmosfer kurarak çeşitli sosyal sorunları ortadan kaldıran erdemli bir ortam yaratır. Zekat sosyal çatışmaları önler, azaltır veya ortadan kaldırır, orta sınıfın büyümesini güçlendirir ve özellikle faiz ve para biriktirme gibi finansal sorunlarla ilgili en büyük sosyal hastalıkları ortadan kaldırır.
Zekat çok sayıda sosyal etkiye sahiptir. Zekat mükellef günahlarını siler, kalbini açgözlülükten arındırır ve cimrilik izlerini kaldırır. Ayrıca dinimizde karşılıklı bakım ve sevgi ruhu yaymaktadır.
Zekat çok önemli hedeflere sahiptir ve aşağıdakiler gibi sayısız fayda sağlar:
- Zekat mükellefinin kalbinden açgözlülük ve cimrilik izlerini kaldırır, günahlarını siler ve Allah’a olan hesabını cömertçe vermesi için eğitir.
- Yoksullara ve muhtaçlara yardım etmeyi sağlar.
- Müslüman toplum içinde karşılıklı sevgi atmosferini yayar.
- Allah’a olan gerçek inancın bir göstergesidir.
- Allah’ın rızasını kazanmayı ve Allah’ın lütuflarına daha fazla değer vermeyi sağlar.
Tahmin edilebileceği gibi, yukarıda açıklanan zekatın toplumsal faydaları aynı zamanda sarsılmaz bir sosyal yapı oluşturma yolunda olumlu bir adımdır. Dahası, bütünlük zekatın kullanılmasıyla ortaya çıkacak diğer sayısız faydalara bir başlangıç oluşturur.
- Zekat Sınıf Mücadelelerini Azaltır: Zekatın var olmadığı toplumlarda, zengin ve fakir arasındaki uçurum, nefretin, sevginin yerine geçtiği etkiyle genişler ve aynı zamanda küçümseme, zenginlerin şefkatinin ve yardımseverliğinin yerini alır.
- Zekat Orta Sınıfı Güçlendirir: Zekat, tüm gayri meşru seçenekleri ortadan kaldırır, yoksullara çekişmelerinden nazikçe etik bir yol sağlar ve topluma yeni bir nefes verir.
- Zekat Sosyal Hastalığı Tedavi Eder: Toplumlar içinde uyumlu bir atmosfer oluşmasının en önemli engeli, servete dayalı sosyal sınıfların varlığıdır. Zekat sorunu yayılmadan düzelterek, toplumun potansiyel komplikasyonlarını önler ve sağlam bir sosyal yapı oluşturur.
