İlk mikroskobun icadı kim tarafından, ne zaman bulundu hiç merak ettiniz mi? Bu yazımızda Mikroskop nedir, nasıl kullanılır? Mikroskobun icadı ve tarihçesi hakkında bilgi verdik. Mikroorganizmalar çıplak göz ile görülemeyecek kadar küçük varlıklardan oluşmaktadır. İnsan gözü sadece 200 ya da 250 mikrometreden yukarı olabilen büyüklüğe sahip olan objeleri görebilmektedir. Bu limitlerin altında olan objeleri görememektedir. Mikroorganizmaların boyutları ise çok daha küçük boyutlara sahiptir. Boyutları 0.1 -10 mikrometre arasında değişebilmektedir. Bu sebep ile de mikroorganizmaları görmekte ve haklarında bilgilerin edinmesi hususunda büyütücü ve özel olan aletlerin kullanılma zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Bu zorunluluk ile de mikroskop denilen araçlar kullanılmaya başlanmıştır.
Mikroskop Nedir?
Mikroskop, çıplak göz ile görülemeyecek kadar küçük olan cisimlerin birkaç çeşit mercek aracılığı ile büyütülmesini sağlayan ve elde edilen görüntüyü inceleyen bir alet olarak karşımıza çıkmaktadır. Yapısında bulunan büyüteçler yani mercekler yardımı ile görüntüyü büyütmektedir. Dolayısı ile de mikroskop denilen alet, aslında büyüteçler sistemidir. Objektif üzerindeki mikroorganizmalar büyüteç aracılığı ile büyütülmekte ve şekillendirilmekte olan cismin görüntüsünü, oküler yardımıyla ikinci kez büyütülüp yeterli büyüklüğe ulaşılır ve düzeltilmektedir. Böylelikle, göz ile görülemeyen cisimlerin incelenmesi sağlanmaktadır.
Mikroskop Nasıl Kullanılır?
- Lam ve lamel arasında bulunmakta olan preparatı nesne tablasının üzerinde olan sıkılaştırma klipslerinin arasına dikkatli ve özenli bir biçimde yerleştirilmelidir.
- Çalışmaya başlanır iken her zaman için mikroskop üzerindeki en düşük yakınlaştırma seviyesine sahip olan objektif ile başlamak gerekmektedir.
- Kaba ayar düğmesi yardımı ile nesne tablası en üst seviyeye çıkarılır.
- Okülerden bakılarak preparatta olan görüntü netleşinceye kadar kaba ayar düğmesi aşağıya doğru çevrilir.
- Kaba ayar ayarlandıktan sonra net bir görüntü alınıncaya kadar ince ayar düğmesi ile ayar yapılmalıdır.
- Büyütme işleminin arttırmak için hareketli olan revolveri saat yönünde çevirmek ve her objektif değiştirildiğinde yalnızca ince ayar düğmesi kullanılarak görüntü bulunmaya çalışılır.
- Her büyütme işleminde ışığa olan ihtiyaç artığı için iris diyafram biraz daha fazla açılmalı, gerekilir ise aydınlatma ayar düğmesi kullanılarak ışık şiddeti artırılmalıdır.
- Preparat incelenmesi yapıldıktan sonra mikroskop Hareketli olan revolver aracılığı ile de en düşük büyütme seviyesinde olan objektif aşağıda bırakılması gerekmektedir.
Mikroskopu Kim Buldu?
Mikroskobu, ilk olarak Hollandalı Zacharias Janssen’in, 1590 yıllarında meydana getirmiş olduğu kabul edilmektedir. Meydana getirme sırasında da teleskoptan esinlenmiştir. Aynı zamanda da ilk gözlük üreticisi unvanına sahiptir. Fakat bu yıllarda başka bir Hollandalı, İngiliz, İtalyan ve Alman bilginleri de teleskopların sahip oldukları mercek sistemlerinin terslerine çevrilerek mikroorganizmaların büyütülmesinde kullanılabileceklerinin farkına varmışlardır. Bugün kullanılmakta olan mikroskobun temelleri ise 17. asırda İngiliz Robert Hooke ve Hollandalı Anton van Leeuwenhoek tarafından atılmıştır. Mikroskopların işlevleri, çıplak göz ile görülmeyecek kadar küçük olan cisimlerin görüntülerinin büyültülmesi işleminin mikroskop yardımıyla göz ile görünür hale getirmek ve ayrıntılı bir biçimde incelenmelerini sağlamaktır. Günümüzde büyütme oranları 100.000’leri geçmekte olan elektron mikroskop bile bulunmaktadır.
